Βουλή: Έντονες αντιδράσεις δημιουργών στο νομοσχέδιο για τα πνευματικά δικαιώματα

Αναδιατυπώθηκε επίμαχη διάταξη για την δωρεάν αναπαραγωγή πνευματικών προϊόντων από βιβλιοθήκες. Προειδοποιήσεις δικαιούχων για τον κίνδυνο πτώχευσης της ΑΕΠΙ και την έλλειψη σχεδίου εξυγίανσης

Πληθώρα επιφυλάξεων στο συζητούμενο νομοσχέδιο για τα πνευματικά δικαιώματα εξέφρασαν στη Βουλή οι καλλιτέχνες, συγγραφείς και εκπρόσωποι των δημιουργών καλώντας την υπουργό Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου, να επαναδιατυπώσει διατάξεις που απειλούν - όπως προειδοποίησαν- τον κόσμο της πνευματικής δημιουργίας.

Το μεγαλύτερο μέρος των φορέων που κλήθηκαν στην επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων να διατυπώσουν τις απόψεις του για το νομοσχέδιο εξέφρασαν αντιρρήσεις καταγγέλλοντας ότι δεν προστατεύει τους δημιουργούς και προειδοποίησαν μάλιστα για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από ενδεχόμενη πτώχευση της ΑΕΠΙ η οποία διαχειρίζεται τα δικαιώματα των δημιουργών. Τα τεράστια οικονομικά προβλήματα της ΑΕΠΙ (παρουσίασε ζημία 9 εκατ. ευρώ και αρνητικά ίδια κεφάλαια) επιβεβαίωσε μάλιστα στην κοινοβουλευτική επιτροπή η Μαρία Βλάχου, η οποία έχει διοριστεί επίτροπος στην εταιρεία. Η κυρία Βλάχου κάθε άλλο παρά καθησύχασε τους δημιουργούς για τον κίνδυνο πτώχευσης της ΑΕΠΙ όταν αποκάλυψε ότι έχει ζητήσει επανειλημμένως από τη διοίκηση να παρουσιαστεί σχέδιο εξυγίανσης αλλά αυτό «δεν φαίνεται να υπάρχει».

Ενστάσεις διατύπωσαν όμως και οι χρήστες καλλιτεχνικών προϊόντων ενώ σωρεία επιφυλάξεων εκφράστηκαν για το άρθρο 55 παράγραφος 3 και 4 το οποίο δίνει τη δυνατότητα δωρεάν ψηφιακής αναπαραγωγής πνευματικών προϊόντων από τις βιβλιοθήκες για ερευνητικούς σκοπούς. Το επίμαχο άρθρο αναδιατυπώθηκε πάντως κατόπιν συμφωνίας μεταξύ των εκπροσώπων των βιβλιοθηκών και του ΟΣΔΕΛ (Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου) και αναμένεται να επανακατατεθεί τροποποιημένο την Πέμπτη στην Ολομέλεια της Βουλής.

Οι θέσεις των αρμόδιων φορέων

Ο Γρηγόρης Λαμπριανίδης, Πρόεδρος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Δικαιωμάτων Ελλήνων Μουσικών «Απόλλων» κατήγγειλε ότι σκοπός του νομοσχεδίου είναι να κλείσει τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων. Εξέφρασε, μάλιστα, την απορία του γιατί δεν προωθούνται αντίστοιχες ρυθμίσεις με εκείνες του νομοσχεδίου Μπαλτά – Ξυδάκη για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων.

Αντίστοιχα ο Γιάννης Γλέζος, πρόεδρος του οργανισμού "Αυτοδιαχείριση" (Συνθέτες/Στιχουργοί) υποστήριξε ότι με το συζητούμενο νομοσχέδιο δεν καταργείται το καθεστώς των ανωνύμων εταιριών να διαχειρίζονται πνευματικά δικαιώματα αλλά «αντιθέτως ενισχύεται».

Από την πλευρά του ο τραγουδοποιός Φοίβος Δεληβοριάς που εκπροσώπησε το νέο σωματείο τραγουδιστών «ΑΣΜΑ 450+» πρότεινε να υποχρεωθεί η ΑΕΠΙ να λειτουργεί ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που θα ελέγχεται από τους δικαιούχους, όπως προβλεπόταν στο πρώτο νομοσχέδιο Μπαλτά. «Θέλουμε σύγχρονο Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης (ΟΣΔ) με δυνατό εποπτικό συμβούλιο δικαιούχων και να έχει το εποπτικό τη δυνατότητα να διορίζει τη διοίκηση του οργανισμού» είπε. Προειδοποιώντας, μάλιστα, για ένα «εφιαλτικό» σενάριο πτώχευσης της ΑΕΠΙ «με απόλυτη ευθύνη των ιδιοκτητών και με μερική ευθύνη της πολιτείας» ο Φοίβος Δεληβορίας πρότεινε να προβλεφθεί ειδικά για την περίπτωση πτώχευσης της ΑΕΠΙ η μεταφορά των συμβάσεων σε έναν άλλο ΟΣΔ υφιστάμενο ή καινούργιο. «Το χειρότερο σενάριο για όλους μας η πτώχευση, όμως οφείλουμε να είμαστε νομικά προστατευμένοι εάν επικρατήσει» δήλωσε στην κοινοβουλευτική επιτροπή και ζήτησε να αυξηθεί το ποσό της αμοιβής των δικαιούχων από 1% σε 3%, ώστε να αντιστοιχεί στην αξία των έργων μουσικών, οπτικοακουστικών, λογοτεχνικών και άλλων που αντιγράφονται από τους υπολογιστές». «Το 1% το θεωρούμε απαράδεκτο» επισήμανε.

Στην συνεδρίαση δεν παρέστη η Χάρις Αλεξίου, Πρόεδρος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης και Προστασίας Συγγενικών Δικαιωμάτων Τραγουδιστών «ΕΡΑΤΩ». Την εκπροσώπησε όμως η νομική σύμβουλος του οργανισμού, Έλλη Ρούσσου, η οποία μίλησε για προχειρότητα του νομοσχεδίου και υποστήριξε ότι συγκεκριμένες διατάξεις υπονομεύουν την υποχρεωτική συλλογική διαχείριση των συγγενικών δικαιωμάτων.

Σε παρέμβασή του ο Ταμίας της Ένωσης Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Ραδιοφωνικών Σταθμών Αθηνών, Κωνσταντίνος Φωτόπουλος, προειδοποίησε ότι η παρατηρούμενη «διάσπαση» στο χώρο των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων επιβαρύνει δυσανάλογα τη λειτουργία των ραδιοφώνων. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι η ένωση των ιδιωτικών ραδιοφώνων συμφώνησε πριν χρόνια σε ένα ποσό 2,2% επί των εσόδων των διαφημιστικών. «Αυτό το ποσοστό “άντεξε” και στις καλές εποχές και στις κακές εποχές και νομίζουμε, ότι είναι μία εύλογη αμοιβή. Ήδη, όμως, υπάρχει και ένας ακόμη οργανισμός που μας ζητάει παραπάνω από αυτό το ποσοστό» είπε ο κ. Φωτόπουλος και προειδοποίησε για τον κίνδυνο «μαξιμαλιστικών διεκδικήσεων» από πλευράς των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης. «Νομίζω ότι το 2,2% θα μπορούσε να είναι το όριο. Όλοι μαζί οι φορείς που έχουν συλλογικά δικαιώματα, θα πρέπει να μοιράζονται αυτό το 2,2%, το οποίο ισχύει πολλά χρόνια στην αγορά και νομίζω ότι είχε αφήσει ικανοποιημένος και όλους τους εμπλεκόμενους» σημείωσε ο κ. Φωτόπουλος.

Λυδία Κονιόρδου: Μπαίνει τάξη στο τοπίο των πνευματικών δικαιωμάτων

Η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου αντέκρουσε, πάντως, τις αιτιάσεις σημειώνοντας ότι το νομοσχέδιο «βάζει τάξη» μετά από δεκαετίες στο τοπίο των πνευματικών δικαιωμάτων. Τόνισε επίσης ότι το νομοσχέδιο «εξασφαλίζει διαφάνεια, λογοδοσία και έλεγχο των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, εναρμονίζει τους κανόνες διαφάνειας και ελέγχου στους ανώνυμους οργανισμούς διαχείρισης και ενισχύει τον έλεγχο από τους ίδιους τους δημιουργούς, ενισχύοντας τις αρμοδιότητες των συλλογικών οργάνων και του Εποπτικού Συμβουλίου».

Μιχάλης Χατζηκωνσταντίνου