«Δεν ψάχνουμε διάσημους νεκρούς αλλά ιστορικές αλήθειες»

Στην Αμφίπολη ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού Ν. Ξυδάκης

«Δεν ψάχνουμε να βρούμε διάσημους νεκρούς. Ψάχνουμε να βρούμε ιστορικές αλήθειες και να βρούμε την ιστορία αυτού του τόπου». Αυτό τόνισε, μεταξύ άλλων, ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης, κατά τη σημερινή επίσκεψή του στην αρχαιολογική ανασκαφή στον λόφο Καστά της Αρχαίας Αμφίπολης, το αρχαίο γυμνάσιο και το αρχαιολογικό μουσείο της Αμφίπολης.

Και συμπλήρωσε: «Μεγάλες ιστορικές συνέχειες από την εποχή του λίθου. Ψάχνουμε να βρούμε πολύτιμους λίθους, ερμηνευτικούς, για το τι υπήρξε το παρελθόν και ποιοι είμαστε σήμερα. Ήδη, αυτό το μνημείο είναι πάρα πολύ σπουδαίο. Δεν έχει καμία σημασία να αναρωτιόμαστε με σκανδαλολογικούς τρόπους ποιος θα ήταν ο νεκρός. Ήταν κάποιος νεκρός, κάποιος πλούσιος, κάποιος ηγεμών, αυτά τα λένε οι ποιητές, τα λέει ο Καβάφης, αλλά η αρχαιολογική επιστήμη και η σημερινή μας κατάσταση μας οδηγούν στις σκέψεις να αξιοποιήσουμε όλα αυτά που έχουμε στα χέρια μας» δήλωσε μεταξύ άλλων.

Ο κ. Ξυδάκης επεσήμανε πως η φάση της ανασκαφής έχει τελειώσει και έχει ξεκινήσει η μελέτη και η συντήρηση των ευρημάτων.

«Η ανασκαφή αυτή τη στιγμή έχει τελειώσει, σ΄αυτή τη φάση της» είπε ο αν. υπουργός και συνέχισε: «Η κ. Περιστέρη έχει αρχίσει τη μελέτη των ευρημάτων της και τη συντήρησή τους. Χρειάζονται πολλά έργα αντιστήριξης και συντήρησης. Είναι ένας λόφος που έχει πολλά τέτοια προβλήματα [...]. Πρόκειται για ένα τεράστιο έργο, που αυτή τη στιγμή παίρνει τις ανάσες που χρειάζεται».

Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ αν το υπουργείο προτίθεται να προβεί στην ταυτοποίηση του ταφικού μνημείου και την ενδεχόμενο σχέση του με τον Μ. Αλέξανδρο, ο κ. Ξυδάκης απάντησε: «Οι επιστήμονες πάντα θα προσπαθούν να ταυτίσουν τα ευρήματα τους, όχι μόνο με πρόσωπα, αλλά κυρίως με ιστορικές περιόδους, με στοιχεία οικονομικής και πολιτικής ιστορίας. Αλλά μερικά πράγματα μένουν αταύτιστα, εδώ υπάρχουν εξαιρετικά αντικείμενα μέσα στο Μουσείο Αμφίπολης, τα οποία είναι αταύτιστα. Δεν αφαιρεί τίποτα από την ομορφιά τους και την επιστημονική και πολιτιστική τους αξία».

Για δε την ενδεχόμενη σχέση του μνημείου με τον Μ. Αλέξανδρο, ο αν. υπουργός σημείωσε: «Υπάρχει κάποια σημασία, δηλαδή θα αλλάξει κάτι στην Μακεδονία, αν πούμε ότι σε αυτόν τον τάφο ήταν ο τρίτος εγγονός του; Η Μακεδονία θα είναι αυτή που είναι, οι άνθρωποι που ζουν εδώ θα είναι αυτοί που είναι. Έχουμε πολλά ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία για να έχουμε μία πολύ πλούσια, πολύ βαριά και πολύ δημιουργική ταυτότητα ιστορική. Δεν χρειαζόμαστε συνεχώς να επιβεβαιώνουμε για κάτι παραπάνω. Έτσι νομίζω εγώ, τουλάχιστον».

Σχετικά με τη συνέχιση τη χρηματοδότησης του ανασκαφικού έργου και των αρχαιολογικών μελετών, ο κ. Ξυδάκης ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «η ανασκαφή έλαβε τεράστιες οικονομικές βοήθειες. Δεν υπάρχουν πολλές ανασκαφές στον ελλαδικό χώρο, που να έλαβαν τέτοια οικονομική υποστήριξη. Αυτή τη στιγμή δε χρειάζεται οικονομική υποστήριξη. Χρειάζεται η υποστήριξη, η συντήρηση του μνημείου και η μελέτη. Οι μελέτες χρειάζονται χρήματα. Δεν γίνονται δωρεάν. Γίνονται ανθρωπολογικές μελέτες στο σκελετικό υλικό, στην κεραμική στα ψηφιδωτά και στα μαρμάρινα μέλη. Οι πιο πολλές είναι ήδη χρηματοδοτημένες δεν χρειάζεται κάτι παραπάνω».

«Η περιοχή της Αμφίπολης είναι μία περιοχή, με πάρα πολύ μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον και με ιδιαίτερο φυσικό κάλος. Ενας παράδεισος» συνέχισε ο κ. Ξυδάκης. «Η κ. Περιστέρη, μας έδειξε το μνημείο το οποίο έχει ανασκάψει από το 2012 έως σήμερα. Το μνημείο στον λόφο Καστά χρειάζεται πολύ εργασία μηχανική, ενίσχυση, υποστήριξη, στατική, συντήρηση. Από δω και πέρα η αρχαιολόγος μελετά τα ευρήματά της και σε εύλογο χρόνο, όπως ορίζει ο Νόμος, θα κάνει τις ανακοινώσεις της. Η αρχαιολογική έρευνα δεν είναι μόνο η ανασκαφή, η ανασκαφή είναι η αναγκαία "καταστροφή" που κάνει η αρχαιολόγος για να φτάσει να βρει το εύρημα. Από κει και πέρα η αρχαιολογική έρευνα είναι η μελέτη του παρελθόντος, είναι η μελέτη των ευρημάτων, είναι οι συσχετισμοί με τις γραπτές πηγές, με πάρα πολλά επιστημονικά εργαλεία του σήμερα. Είναι συναρπαστική για τον πολύ κόσμο μια ανασκαφή, γιατί έχει ένα στοιχείο περιπέτειας. Αλλά η αρχαιολογική επιστήμη δεν είναι μόνο αυτό».

Ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού έκανε σαφές ότι «οι αρχαιολόγοι δεν απευθύνονται στους δημοσιογράφους, αλλά στην υπηρεσία τους και στην αρχαιολογική κοινότητα. Στην υπηρεσία τους για να ενημερώνουν αυτά που βρίσκουν και τι πράττουν και στην επιστημονική κοινότητα στους συναδέλφους τους, στους οποίους παρουσιάζουν τα ευρήματα, τις σκέψεις τους, τις ερμηνείες τους και τίθενται και στην επιστημονική "βάσανο", στις ερωτήσεις των συναδέλφων τους, για να φτάσουν σε μία σύνθεση, στα συμπεράσματα. Βεβαίως, ενδιαμέσως γίνονται κάποιες ενημερώσεις στην κοινή γνώμη, σε πράγματα που ενδιαφέρουν, αλλά με μέτρο και ζυγισμένα. Δεν είναι για να εξάπτουμε τη φαντασία».

Ακολούθως ο υπουργός σημείωσε: «Αυτό που είδα εγώ, πέραν του μνημείου που ανακαλύφθηκε, είναι ότι όλη η περιοχή είναι ένα καταπληκτικό σύνολο στο οποίο υπάρχουν ήδη πολλά αρχαιολογικά ευρήματα, υπάρχει ο χώρος του αρχαίου Γυμνασίου, που είχε ανασκαφεί από τον αείμνηστο Λαζαρίδη, πάρα πολλά ευρήματα βρίσκονται στο μουσείο της Αμφιπόλεως, που αξίζει το ενδιαφέρον και την επισκέψη του κοινού. Η ομορφιά του τόπου, οι αμυγδαλεώνες γύρω από τον λόφο Καστά είναι ένα μοναδικό πράγμα στον ελλαδικό χώρο, γεγονός που μας οδηγεί σε δεύτερες, σκέψεις δηλαδή, όλα αυτά τα αρχαιολογικά ευρήματα πρέπει να τα εντάξουμε σε μία συνολική σκέψη, για το τι είναι ο τόπος, το φυσικό τοπίο, η σύγχρονη παραγωγή, οι πόλεις γύρω, που ζουν πάνω στα χνάρια των παλαιών πόλεων, και από αυτή την άποψη είναι ένα υπόδειγμα πώς θα κινηθούμε στο μέλλον. Μια ολιστική διαχείριση του τοπίου, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του σύγχρονου κόσμου».

Από την πλευρά της η υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, που συνόδευε τον κ. Ξυδάκη στις επισκέψεις του στην Αμφίπολη, δήλωσε: «Η σημερινή επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Πολιτισμού στην Αμφίπολη δείχνει τη σοβαρότητα με την οποία, αυτή η κυβέρνηση, προσεγγίζει και τα θέματα του πολιτισμού. Αυτά τα μνημεία ανήκουν στους νεκρούς τους και εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε τους επιστήμονες, οι οποίοι κάνουν το έργο τους και θα τους αφήσουμε να κάνουν το έργο τους απερίσπαστοι. Δεν θα ακολουθήσουμε παραδείγματα του παρελθόντος».

Η επικεφαλής της αρχαιολογικής ομάδας στις ανασκαφές του λόφου Καστά, αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη, δήλωσε: «Ευχαριστούμε θερμά και τον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού και την υφυπουργό Μακεδονίας, που είναι μαζί μας. Ελπίζουμε να είναι στο πλευρό μας για να προχωρήσουμε σωστά και όμορφα την έρευνά μας στην περιοχή».